Οι δέκα + μία «εντολές του ιού» που γράψαμε και ακολουθήσαμε μέσα σε δεκαπέντε μέρες


Κανένας δεν ήθελε ή δεν κάλεσε τον ιό. Ή μάλλον, για να είμαι πιο σίγουρος για ότι λέω, εγώ δεν τον ήθελα. Και κανένας από τους γνωστούς μου δεν τον ήθελε.  Αλλά ήρθε και δεν θα φύγει εύκολα.  
Όταν όμως τον νικήσουμε, με όσες πληγές μας αφήσει, να μην ξεχάσουμε και ότι μας έδωσε τη δυνατότητα να συνειδητοποιήσουμε και να κάνουμε πράγματα που για χρόνια προσπαθούσαμε. 

Ειδικά για τους «ψηφιακούς μετασχηματιστές», αυτούς δηλαδή που προβάλλουν εδώ και 20 και πάνω χρόνια τα πλεονεκτήματα της χρήσης της πληροφορικής στη δημόσια διοίκηση, στην εργασία, στην εκπαίδευση και αλλού, αυτός ο ιός θα μείνει αξέχαστος. 

Όχι μόνο γιατί μας χτύπησε κι εμάς όπως όλους, μας αναστάτωσε τις δουλειές μας και τη ζωή μας, μας μείωσε τα έσοδα και μας αύξησε τα έξοδα, μας φόρτωσε με άγχος για τους δικούς και τους γνωστούς μας.  Αλλά γιατί μας έδειξε μέσα σε δύο εβδομάδες (τόσες πέρασαν από την Κυριακή του Καρναβαλιού, του πιο πρόσφατου αλλά όχι τελευταίου μας, ελπίζω) ότι μπορούμε να πετύχουμε όλα όσα προσπαθούσαμε για πολλά χρόνια.

Δείτε και χαρείτε, τι πετύχαμε σε 15 μέρες:

  1. Πλήρης επικράτηση των πιστωτικών καρτών με αποθάρρυνση έως απαγόρευση της χρήσης μετρητών στις συναλλαγές. 
  2. Κατάργηση των «γκισέ» σε δημόσιες υπηρεσίες και αντικατάσταση από ραντεβού και ψηφιακές εφαρμογές, όπου υπάρχουν. Όπου δεν υπάρχουν, φαίνεται ότι είναι τελικά πολύ πιο εύκολο να φτιαχτούν, από ότι νομίζαμε.
  3. Κατανόηση των περιορισμών που έχει τόσο η επί τόπου παρουσία αλλά και το απλό τηλέφωνο για την επίλυση κάποιου προβλήματος (το είδαμε όταν κατέρρευσαν τα τηλεφωνικά κέντρα φορέων αλλά και αεροπορικών εταιρειών, από το φόρτο επικοινωνιών).
  4. Όλο και περισσότερη εμπιστοσύνη στο σύγχρονο κινητό τηλέφωνο (smart phone) , ως μέσο επικοινωνίας αλλά και άμεσης ενημέρωσης με αποστολές μαζικών μηνυμάτων και οδηγιών.
  5. Αποφυγή της εκτύπωσης και ανταλλαγής χαρτιού,  σε όλο και περισσότερες συναλλαγές και επικοινωνίες.  Μέσα σε μία εβδομάδα, το χαρτί έγινε αυτό που πρέπει: ανεπιθύμητο.
  6. Χρήση τεχνολογιών τηλε-εκπαίδευσης (e-learning) σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, με ασύγχρονο και σύγχρονο  τρόπο.  Κάτι που στα προπτυχιακά μαθήματα στα ΑΕΙ και στα λύκεια, γυμνάσια και δημοτικά το θεωρούσαμε «απαγορευμένο». Σε χρόνο μηδέν οργανώθηκαν e-class, εργαλεία moodle και όλα τα σχετικά. 
  7. Πλήρης Χρήση τεχνολογιών τηλε-διάσκεψης (skype, viber, κλπ) σε όλες τις συναντήσεις, ακόμη και εκεί που «απαγορευόταν από το νόμο».  Για πρώτη φορά στο πανεπιστήμιο Αιγαίου κάναμε Γενική Συνέλευση Τμήματος, Σύγκλητο, Εκλογή Καθηγητή, ΠΛΗΡΩΣ ηλεκτρονικά.  Και δε μας ενόχλησε καθόλου, ούτε μας έλλειψε κάτι, ενώ δε χρειάστηκε να καταγράφουμε με … κασετοφωνάκι. Το ίδιο γίνεται σε όλες τις επιχειρήσεις, σε μερικές δε από καιρό τώρα.
  8. Προώθηση του μοντέλου τηλε-εργασίας (e-work) σε επιχειρήσεις και φορείς όπου δεν χρειάζεται η επί τόπου παρουσία.  Οκ, το χωράφι δεν οργώνεται ακόμη μόνο του, αλλά το word, το excel και το powerpoint δουλεύει το ίδιο και στο γραφείο και στο σπίτι.  Το ακούσαμε, το μάθαμε, το εφαρμόσαμε όλοι σε μία εβδομάδα, ενώ κάποιοι το πολεμάμε για χρόνια.  Και μάλλον μας αρέσει.
  9. Εγκαθίδρυση της πίστης στους ειδικούς και ακολούθηση των συμβουλών, των οδηγιών και των εντολών τους χωρίς παρεκκλίσεις, με παράλληλο σταδιακό παραμερισμό μη επιστημονικά τεκμηριωμένων απόψεων επί των ζητημάτων.
  10. Κατανόηση του απλού γεγονότος ότι οι νόμοι αλλάζουν, και εύκολα τελικά, όταν χρειάζεται.  Μέσα στο χαμό της έκτακτης ανάγκης, θεσμοθετήθηκαν πράγματα που τα προσπαθούσαμε για χρόνια, έστω και ως εναλλακτικές επιλογές.
  11. Κατανόηση της σημασίας του να είμαστε ταυτόχρονα ακροατές και ακόλουθοι των οδηγιών και των νόμων αλλά και παράλληλα μεταδότες και φρουροί ακοίμητοι της κοινωνικής και προσωπικής ευθύνης. Καταλάβαμε σε λίγες μέρες ότι το να ειδοποιείς την αστυνομία όταν βλέπεις κάποιον να παραβαίνει τον νόμο, και να έρχεται και να τον επιβάλλει, δεν πρέπει να μας θυμίζει άλλες εποχές και να μας κάνει να αισθανόμαστε «σπιούνοι», «καρφιά» ή «κουκουλοφόροι της γκεστάπο». 


Μένω σε αυτά τα 10+1, για να μην εκπροσωπήσω και άλλες ομάδες που αντίστοιχα χαίρονται και ελπίζουν, έστω για λίγο, για άλλα που θεωρούν σημαντικά αλλά κανείς δεν τολμούσε να επιβάλλει:

  • Για  την αποκαθήλωση των εκκλησιών από μέρος της λύσης (μέχρι πριν από 50 χρόνια, θα ήταν η βασική δύναμη αντιμετώπισης των συμφορών, μέσω δεήσεων, λιτανειών και .. θαυμάτων) και τη θέση τους στην πλευρά του προβλήματος,
  • Για το σταμάτημα των «ζωντανών ψυχαγωγικών εκπομπών» (βλέπε πρωινάδικα και μεσημεριανάδικα) της τηλεόρασης - που όλοι ξέρουμε πόσο συμβάλλουν στην πρόοδο της κοινωνίας μας
  • Για τον περιορισμό του μεγέθους ή τη ματαίωση άσκοπων συναθροίσεων και πανηγυρισμών, εορτές ανάληψης καθηκόντων δημόσιων λειτουργών, παρελάσεις, επιδείξεις και λοιπά.

Δεν λέω να μείνει ο ιός. Ούτε καν τα μέτρα που παίρνουμε δε λέω να μείνουν, καθώς σύντομα θα μας διαλύσουν χτυπώντας τα οικονομικά μας, τα κοινωνικά μας ή τα ψυχολογικά μας υπόβαθρα. Λέω απλά να θυμόμαστε ότι μπορέσαμε, να αλλάξουμε σε 15 μέρες.

Σας αφήνω τώρα, για να μπω στο skype να ασχοληθώ με το διεθνές συνέδριο eGovernment που ακυρώσαμε ενώ το ετοιμάζαμε εδώ και 12 μήνες, και να ετοιμάσω το επόμενο διαδικτυακό μου μάθημα  - «Τα οφέλη και τα εμπόδια της Ψηφιακής Διακυβέρνησης». 

Κάτι μου λέει να μειώσω λίγο τη δύναμη, αυτών των εμποδίων …