Έρευνα για τις Δημόσιες Ψηφιακές Υπηρεσίες των Δήμων της Ελλάδας

Σε μελέτη που δημοσιεύεται στο Κέντρο Έρευνας για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση (ΚΕΗΔ), αναλύεται η κατάσταση των διαδικτυακών τόπων των 325 Δήμων της Ελλάδας.

Η ανάλυση έγινε απο τους μεταπτυχιακούς φοιτητές Πάτρα Χατζηϊωαννίδου και Κωνσταντίνο Βογιατζή, του Μάστερ στην "Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση",  του Τμήματος Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Οι φοιτητές, σε συνεργασία με τους διδάσκοντες στο μεταπτυχιακό πρόγραμα, ακολούθησαν τυποποημένη μεθοδολογία του ΚΕΗΔ, που περιλαμβάνει τα εξής βήματα:

  • Ανεύρεση των 325 sites των Δήμων και αρχικοποίηση των ειδικών εργαλείων καταγραφής
  • Για κάθε ένα απο τα 325 sites:
    • Μελέτη και βαθμολόγηση με βάση τους κανόνες του Ελληνικού Πλαισίου Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, και ειδικά του Πλαισίου Πιστοποίησης Δημόσιων Διαδικτυακών Τόπων
    • Ανάλυση των sites με χρήση εργαλείων που μετρούν αυτόματα την τήρηση σχετικών διεθνών προτύπων (W3C, WAI, κλπ)
    • Καταγραφή των ψηφιακών υπηρεσιών που προσφέρονται, σε κατάλληλες κατηγορίες και επίπεδα παροχής
  • Επεξεργασία αποτελεσμάτων και δημιουργία της εικόνας κάθε Δήμου αλλά και συνολικών οπτικοποιήσεων
  • Εξαγωγή συμπερασμάτων και προτάσεις

Η συνολική εικόνα αποτυπώνει την (αναμενόμενη) σημαντική υστέρηση των Δήμων στην παροχή σύχρονων ψηφιακών υπηρεσιών σε πολίτες και επιχειρήσεις.  Άλλωστε η Ελλάδα βρίσκεται στις 2 τελευταίες θέσεις στην ανάλογη μέτρηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έχοντας υποχωρήσει σημαντικά τα τελευταία 10 χρόνια.

Τα κεντρικά σημπεράσματα της μελέτης των διαδικτυακών τόπων των Δήμων είναι τα εξής:

1. Το 80% των Δήμων της χώρας είναι "ψηφιακά ανύπαρκτοι", καθώς
  • Μόνο το 7% υποστηρίζει, κάπως, τις ηλεκτρονικές πληρωμές μέσω του κεντρικού του ιστοτόπου
  • Μόνο το 5% έχει κάποια χρήσιμη, ψηφιακή υπηρεσία, που μπορεί να ολοκληρωθεί χωρίς φυσική παρουσία.
  • Ακόμη και η πληροφόρηση για τις υπάρχουσες, με φυσικό τρόπο προσφερόμενες υπηρεσίες, υστερεί σημαντικά, στο 90% των Δήμων  (ενώ πρακτικά πρόκειται για μία κοινή λίστα υπηρεσιών και δικαιολογητικών / διαδικασιών)
  • Οι ψηφιακές υπηρεσίες για επιχειρήσεις υστερούν συχνά ακόμη περισσότερο, επιβαρύνοντας σημαντικά με επιπλέον άμεσα κόστη την εθνική οικονομία.
2. Οι ιστότοποι των Δήμων, παρά τη χρηματοδότηση με περισσότερα απο 100 εκατομμύρια ευρώ τα τελευταία 10 χρόνια,  παραμένουν σε ένα στάδιο "κατανεμημένης ανικανότητας", όπου:

  • Παρατηρειται μεγάλη απόκλιση απο τους κανόνες του Πλαισίου, παράλληλα με απίθανη πολυ-τυπία σε βασικά ζητήματα (ονοματολογία, δομή, αισθητική, νομικοί όροι, υποστήριξη γλωσσών)
  • Το περιεχόμενο για τον πολίτη διαφέρει σημαντικά απο Δήμο σε Δήμο, ενώ υπάρχουν κοινά πρότυπα που δεν τηρούνται, για 
    • την παρουσίαση των υπηρεσιών προς πολίτες και επιχειρήσεις, 
    • την παρουσίαση της οργάνωσης και των σημείων επαφής του Δήμου
    • τη δημιουργία "κοινής κουλτούρας" στην εξυπηρέτηση του πολίτη και επισκέπτη (ύφος γραφής, δομή και λειτουργίες site, υποστήριξη αγγλικών)  
  • Η δειλή εμφάνιση των κοινωνικών δικτύων (που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει έμμεσα κάποιες αδυναμίες) είναι και αυτή χωρίς κοινή κατεύθυνση, γεγονός που μειώνει την αποτεεσματικότητα αλλά και δημιουργεί επιπλέον προβλήματα διαλειτουργκότητας.
  • Σχεδόν καμία λειτουργία, σε κανένα δήμο, δεν υποστηρίζει κινητές συσκευές 
  • Δεν γίνεται καμία προσπάθεια διαμοιρασμού τουλάχιστον των όποιων ηλεκτρονικών υπηρεσιών της Δημόσιας Διοίκησης που αφορούν ΟΤΑ (π.χ. Μητρώο Πολιτών, e-Paravolo) 
Με βάση τα αποτελέσματα, που προβάλλουν τη χειροτερευση της παροχής ψηφιακών υπηρεσιών και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση (45% των υπηρεσιών προς πολίτες και επιχειρήσεις παρέχεται απο Δήμους - Περιφέρειες), είναι απαραίτητα βήματα:
  • Απλοποίησης - αναμόρφωσης των εσωτερικών διαδικασιών και εξωστρεφών υπηρεσιών των δήμων 
  • Κατάργησης του χαρτιού και μετάβασης σε πλήρη "paperless" λειτουργία
  • Ενσωμάτωσης νέων μορφών αλληλεπίδρασης (κινητά, ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα)
  • Υιοθέτησης των κανόνων του Πλαισία Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Διαλειτουργικότητας
  • Σχεδιασμού νέων υπηρεσιών προς πολίτες και επιχειρήσεις
  • Αύξησης της απευθείας παροχής ψηφιακών υπηρεσιών, με ανάπτυξη υπηρεσιών επιπέδου 4-5
  • Ανάπτυξης της νέας γενιάς υποδομών λογισμικού για την Τοπική Αυτοδιοίκηση (web services, ESB, συστήματα μοντελοποίησης και προσομοίωσης υπηρεσιών)
Ακολουθούν ενδεικτικά οπτικοποιημένα στοιχεία από την εργασία.  




Παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικών υπηρεσιών πληρωμών




Παροχή υπηρεσιών επιπέδων 1-2 (ενημέρωση, μόνο)  και 3-4  (πλήρης υπηρεσία) απο τους Δήμους


Το 80% των Δήμων δεν παρέχουν εξατομικευμένη πρόσβαση (άρα δεν μπορούν σε παρέχουν υπηρεσίες 



Το 80% των Δήμων είναι κάτω της "βάσης" στην παρουσία στο διαδίκτυο



Μόνο το 10% των Δήμων είναι συμβατοί με το Πλαίσιο ΗΔ


Δείτε το πλήρες κείμενο της Διπλωματικής Εργασίας (PDF, Ελληνικά, 15 MB)